Onzekerheid door belemmerende overtuigingen kan je saboteur zijn maar kan je ook helpen. Hoe dan?
Veel van jullie herkennen vast het gevoel van onzekerheid. Voor sommige is dit een levensbepalend issue en voor sommige steekt het soms de kop op. We onderschatten vaak onze capaciteiten en vinden vaak dat we ons steeds weer moeten bewijzen. Dat geeft vaak pijn met paniek, verlamming en schaamte tot gevolg. De gevolgen op lange termijn zijn erger. Als we niets met deze onzekerheid en twijfel aan onszelf doen, kan het ons ervan weerhouden om ons volledige potentieel tot zijn recht te laten komen.
Maar, onzekerheid heeft ook een goede kant. Namelijk dat twijfel aan jezelf, hoe vreemd het ook klinkt, eigenlijk een geheim wapen is om tot bloei te komen. Als je het juist benut, kan het helpen om prestaties te verbeteren en er vooral ook meer van te genieten, en dat leidt weer tot een positiever zelfbeeld. Het zet ons namelijk aan om resultaten in twijfel te trekken, te experimenteren met nieuwe strategieën en open te staan voor alternatieve manieren om problemen op te lossen. Maar twijfel aan jezelf is niet alleen een prestatieverbeteraar; het is ook een recept om een wijzeleider, leraar, ouder en vriend te zijn, omdat het ons meer compassie geeft en ons meer inzicht geeft in onszelf en anderen. Het probleem is dat veel mensen (onbewust) met hun onzekerheid omgaan door zichzelf en hun succes en geluk saboteren.
De sleutel tot het benutten van onzekerheid begint bij de kern van onze individuele overtuigingen over onszelf. Het mees gehoorde advies bij het ervaren van onzekerheid is dat we gewoon meer van het tegenovergestelde nodig hebben: meer vertrouwen, meer zekerheid. Maar het probleem met vertrouwen (het tegenovergestelde) is “hoe” we dit proberen te bereiken. Te vaak proberen we met kracht veel zelfrespect te winnen. We ondermijnen anderen, of we vergelijken onze prestaties met die om ons heen. We conformeren ons aan culturele normen, geloven dat wat de samenleving waardeert, is wat we waarderen en dat dat is hoe we succes moeten definiëren. Deze “trucs” kunnen als het lijkt te werken tot narcisme leiden en in moeilijke tijden tot depressie.
Onzekerheid is normaal. Goede en ervaren coaches, populaire muzikanten, wereldberoemde hersenchirurgen en zelfs de slimste en meest creatieve mensen herkennen onzekerheid. Zelfs acteurs kunnen elke keer opnieuw denken:' Oh, oh, ze zullen nu ontdekken dat ik eigenlijk helemaal niet goed ben, en stel je voor dat ik het nu verkeerd doe '
Om echt tot ons recht te komen, moeten we niet leren om de onzekerheid te bestrijden, maar leren het te omarmen als een natuurlijke kans op groei en verbetering. De sleutel tot het benutten van onzekerheid begint bij de kern van onze individuele overtuigingen over onszelf. Daarom is het helpend om niet alleen gewenst en ongewenst gedrag te onderzoeken binnen coaching en counseling maar juist ook om overtuigingen over onszelf en over onze omgeving mee te nemen als een essentieel onderdeel in begeleiding. En vervolgens is het belangrijk dat we niet alleen gedrag proberen te bestrijden maar ook te omarmen, zodat gewenst en ongewenst naast elkaar kunnen bestaan. Het loslaten van deze "strijd" zal ruimte geven voor acceptatie en ontwikkeling vanuit jouw eigen waarden.